ładuję stronę...
menu
KOBIETA ZE STOPEREM I NITKĄ
CZYLI HISTORIA ERGONOMI
OD KUCHNI

Kuchnia zajmuje miejsce szczególne w naszych domach i historii. Wiele się zmieniło w usytuowaniu, wyposażeniu i funkcjonowaniu kuchni na przestrzeni tysiącleci, jednak niezmiennie postrzegamy ją jako serce domu.

Mityczna kradzież ognia z Olimpu była jednym z ważniejszych punktów zwrotnych w dziejach ludzkości. Ogień jednoczył, dał ciepło i poczucie bezpieczeństwa, stworzył możliwość przygotowania ciepłych posiłków. Starożytne cywilizacje wniosły nowe zwyczaje, jak osobne pomieszczenia do gotowania w domach bogatych Greków, czy popularne w Rzymie kuchnie publiczne. Średniowiecze, ze swym teatrem życia codziennego w jednej izbie, powróciło do koncepcji centrum, a nowożytność ponownie szukała rozwiązań odrębnych.

Myślenie o kuchni jako o miejscu pracy rozpoczęło się w XIX w. Kuchnie były oddalone od pomieszczeń głównych ze względu na zapachy i służyły do przygotowywania posiłków. Przechowywanie i zmywanie odbywało się gdzie indziej. Zwykle panował tam chaos, ale nie zwracano na to uwagi, było to miejsce pracy służby. Postępujące zmiany społeczne zaczęły zmieniać ten układ. Dom w kwestii codziennego zarządzania należał do kobiet, zatem to one zwróciły uwagę na niefunkcjonalność kuchni.

Mityczna kradzież ognia z Olimpu była jednym z ważniejszych punktów zwrotnych w dziejach ludzkości. Ogień jednoczył, dał ciepło i poczucie bezpieczeństwa, stworzył możliwość przygotowania ciepłych posiłków. Starożytne cywilizacje wniosły nowe zwyczaje, jak osobne pomieszczenia do gotowania w domach bogatych Greków, czy popularne w Rzymie kuchnie publiczne. Średniowiecze, ze swym teatrem życia codziennego w jednej izbie, powróciło do koncepcji centrum, a nowożytność ponownie szukała rozwiązań odrębnych.

Myślenie o kuchni jako o miejscu pracy rozpoczęło się w XIX w. Kuchnie były oddalone od pomieszczeń głównych ze względu na zapachy i służyły do przygotowywania posiłków. Przechowywanie i zmywanie odbywało się gdzie indziej. Zwykle panował tam chaos, ale nie zwracano na to uwagi, było to miejsce pracy służby. Postępujące zmiany społeczne zaczęły zmieniać ten układ. Dom w kwestii codziennego zarządzania należał do kobiet, zatem to one zwróciły uwagę na niefunkcjonalność.

Rysunki i plany autorstwa Catherine Beecher oraz jej publikacje stanowią pionierskie spojrzenie na kuchnię pod kątem organizacji miejsca pracy. Christine Frederick wykonała kolejny krok na drodze do funkcjonalności kuchni przenosząc do niej wprost z fabryki zasady tayloryzmu. Dokonania obu pań na kolejny poziom wynieśli architekci. Na otwarciu nowej siedziby Bauhausu w Dessau jeden z wyświetlanych filmów dotyczył zasad funkcjonalizmu w kuchni. Margarete Schütte-Lihotzky, architektka ze stoperem i miarką badała procesy użytkowe zachodzące w kuchni, do której nie wchodziła zanim nie zainteresowała się nią jako zadaniem projektowym. Jej tzw. kuchnia frankfurcka - przemyślana funkcjonalnie, z kuchenką gazową i metalowym zlewem (choć bez lodówki, którą uznano za zbyt ekstrawagancką) - stała się w roku 1927 wzorcem kuchni nowoczesnej.

XX-wieczny funkcjonalizm dokonał ogromnych zmian w życiu i wprowadził na stałe do słownika designu słowo ergonomia. Kuchnia i ergonomia to strategiczny tandem w naszych domach. Widzimy to wyraźnie dzisiaj, kiedy bardziej niż kiedykolwiek doceniamy jej rolę jako: miejsca pracy, zaprojektowanych funkcji, przedmiotów które im służą i odbywających się procesów. Szukamy rozwiązań dostosowanych do naszych potrzeb.

Pragniemy wielości w jedności inaczej niż to miało miejsce w przeszłości. Doceniamy efektywne gospodarowanie przestrzenią, mądre schowki, odmaterializowanie ciężaru (jako kobieta podkreślam jak bardzo jest to istotne), łatwy dostęp, redukcję form i możliwość elastycznego wykorzystania proponowanych rozwiązań, bezpieczeństwo, wysoką jakość. Współcześnie ergonomia pozwala nam korzystać z rozwiązań, które reagują na dotyk, nawet tylko jednego palca. Pozwalają nam one na więcej, robiąc tak naprawdę mniej. Widać to doskonale w showroomach marki PEKA, służących temu byśmy osobiście mogli przekonać się o roli ergonomii.

Korzystanie z kuchni - podobnie jak jej urządzanie - jest pewnym rytuałem. Ten rytuał odnajdujemy od 20 lat w ofercie marki PEKA. Marki, która myśląc o naszych kuchniach, myśli tak naprawdę o nas.


​​







 

dr Krystyna Łuczak-Surówka

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

POLECANE artykuły

Zaplanuj kuchnię
Systemy przechowywania w małych mieszkaniach

Średnio w Unii Europejskiej na osobę przypada 41,7 m2 mieszkania, w Polsce natomiast tylko - 27 m2. To, w czym zdecydowanie ustępujemy krajom rozwiniętym, to rozmiar lokum. Aż jedna trzecia mieszkań w Polsce ma powierzchnię mniejszą od 50 m2. Co z tego wynika dla projektantów i architektów wnętrz?

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
Kuchnia w perfekcyjnej odsłonie z produktami GRASS

Wszyscy marzymy o perfekcyjnie wyposażonej kuchni, w której każdy przedmiot doskonale spełnia swoją funkcję, a technologia idzie w parze z dobrym designem. Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom, jest to możliwe.

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
Kuchnia gotowa na lockdown

Minął ponad rok od chwili, kiedy wraz z pojawieniem się koronawirusa nasz świat zmienił się nie do poznania. Dużo czasu musieliśmy i wciąż musimy spędzać w domu, a to uzmysłowiło nam, jak ważną rolę odgrywa kuchnia - centrum życia domowego i główny magazyn dla zwiększonych zapasów żywnościowych, które w dobie kryzysu zawsze warto mieć.

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
Dlaczego szafki cargo są tak wygodne? Oto 7 powodów

Meble kuchenne wyposażone w cargo coraz częściej pojawiają się w naszych domach. Co to jest system cargo? Co to jest cargo w kuchni? Jakie cargo do kuchni wybrać? Dlaczego warto postawić na tego typu szafki? Oto 7 powodów.

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
Organizacja wnętrza szuflad

Odpowiednio zaplanowany układ w szufladzie zapewnia nie tylko utrzymanie ładu w sztućcach czy kuchennych akcesoriach, ale przede wszystkim sprawia, że wszystkie niezbędne przyrządy nie gubią się i masz je zawsze pod ręką. Mamy w ofercie kilka naprawdę fajnych rozwiązań, które pomagają w utrzymaniu porządku w kuchni.

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
Przedświąteczna misja specjalna: dobrze zorganizowana kuchnia

Co zrobić, by kuchnia była dobrze zorganizowana? Podpowiadamy!

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
jak odnowić strefę odpadów w kuchni

Kłopoty ze śmieciami towarzyszą nam od zawsze. Jak sobie z nimi poradzić, aby uniknąć wysokich rachunków i przykrych zapachów? Właśnie o tym piszemy w tym obszernym i mamy nadzieję praktycznym felietonie. Dzięki dobrej organizacji strefy odpadów, będzie Wam łatwiej je posegregować i pozbyć się z kuchni.

czytaj więcej
Zaplanuj kuchnię
Organizacja i przechowywanie w kuchni

Co gdzie trzymać w kuchni, jak zagospodarować szuflady, szafki kuchenne, półwysep, jakie meble do kuchni

czytaj więcej
X F